Τρίτη 22 Ιανουαρίου 2013

ΟΙ ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ ΤΟΥ ΣΚΡΟΥΤΕΗΠ - C.S. LEWIS

ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΧΙΙ
ΑΓΑΠΗΤΕ ΜΟΥ ΓΟΥΟΡΜΓΟΥΝΤ,



Μου
φαίνεται ότι σου χρειάζονται πάρα πολλά λόγια για να περιγράψεις μια πολύ μικρή ιστορία. Η κατακλείδα του θέματος είναι ότι άφησες τον άνθρωπό σου να σου ξεφύγει μέσα από τα χέρια. Η κατάσταση είναι πολύ άσχημη  και πραγματικά δε βρίσκω λόγο για να προσπαθήσω να σε προστατέψω από τις συνέπειες της αναποτελεσματικότητάς σου. Μια μετάνοια και ανακαίνιση είναι αυτό που η αντίπαλη πλευρά καλή «επιστροφή στη χάρη» και στο μέγεθος που την περιγράφεις είναι μια ήττα πρώτου μεγέθους. Αντιστοιχεί σε μια δεύτερη μεταστροφή - και πιθανότατα, πολύ βαθύτερη από την πρώτη(1).
Όπως θα έπρεπε να γνωρίζεις, το ασφυκτικό σύννεφο που σε εμπόδιζε να επιτεθείς στον ασθενή σου καθώς επέστρεφε από τον παλιό μύλο, είναι ένα πολύ γνωστό φαινόμενο. Είναι το πιο βάρβαρο όπλο του Εχθρού μας και γενικά εμφανίζεται όταν είναι ο Ίδιος εκεί δίπλα στον ασθενή σε συγκεκριμένες περιστάσεις που ακόμη δεν έχουμε καταφέρει να ξεκαθαρίσουμε. Μερικοί άνθρωποι είναι συνεχώς καλυμμένοι από αυτό και γι’ αυτό το λόγο, απρόσιτοι εντελώς σε μας(2).

 Και τώρα οι γκάφες σου. Από δική σου αβλεψία άφησες τον ασθενή σου να διαβάσει ένα βιβλίο που πραγματικά απολάμβανε, επειδή το απολάμβανε, κι όχι για να κάνει τον έξυπνο στους φίλους του(2). Εκ δευτέρου, τον άφησες να πάει βόλτα μέχρι τον παλιό μύλο και να πιει τσάι εκεί - μια βόλτα στην εξοχή που πραγματικά του αρέσει - και να μείνει μόνος του. Μ’ άλλα λόγια του επέτρεψες δύο θετικές απολαύσεις. Ήσουν τόσο αδαής ώστε να μην το προβλέψεις αυτό; Τα χαρακτηριστικά του Πόνου και της Απόλαυσης είναι ότι είναι πέραν πάσης αμφιβολίας αληθινά και, ως εκ τούτου, όσο πιο πολύ προχωρούν, δίνουν στον άνθρωπο την αίσθηση της πραγματικότητας(3). Έτσι, αν ήθελες να καταδικάσεις τον άνθρωπό σου δια μέσω του Ρομαντισμού - μετατρέποντάς τον σε ένα είδος αθεράπευτου ονειροπόλου βυθισμένου μέσα στην αυτολύπησή του για κάποιες φανταστικές δυσκολίες - θα προσπαθούσες με ό,ποιο κόστος να τον προστατεύσεις από τον αληθινό πόνο. Γιατί, βεβαίως, πέντε και μόνο λεπτά αυθεντικού πονόδοντου, θα ήταν αρκετά για να του αποκαλύψουν τι ανοησίες είναι όλες αυτές οι ρομαντικές θλίψεις του και θα ξεμασκάρευαν όλη τη στρατηγική σου. Όμως εσύ προσπαθούσες να παγιδέψεις και να καταδικάσεις τον ασθενή σου μέσω της κοσμικότητας, δηλαδή να τον γεμίσεις με ματαιότητα, καύχηση, ειρωνεία και ακριβές κουραστικές απολαύσεις. Πώς λοιπόν δε μπόρεσες να προβλέψεις ότι μια αληθινή απόλαυση ήταν το τελευταίο πράγμα που θα ήθελες να γνωρίσει; Δε μπόρεσες να καταλάβεις ότι θα ξεσκέπαζε λόγω αντίθεσης όλα τα φανταχτερά μπιχλιμπίδια που με τόσο κόπο προσπαθούσες να τον μάθεις να δέχεται σαν αξίες; Και ακόμη ότι το είδος απόλαυσης που του πρόσφεραν ένα απλό βιβλίο και μια απλή βόλτα θα ήταν το πιο επικίνδυνο απ’ όλα(3); Και ότι θα «ξεφλούδιζε» από πάνω του όλη αυτή την κρούστα που εσύ είχες δημιουργήσει και θα τον έκανε να συνειδητοποιήσει ότι «επιστρέφει σπίτι», ότι «θεραπεύεται»; Έχοντας σαν πρωταρχικό έργο να τον αποκόψεις από τον Εχθρό μας, το πρέπει να κάνεις είναι να τον αποκόψεις από τον εαυτό του και το είχες όντως πετύχει μέχρις ενός βαθμού. Τώρα, όλα πήγαν χαμένα.

Φυσικά γνωρίζω ότι ο Εχθρός μας επίσης θέλει οι άνθρωποι να απελευθερώνονται από τον εαυτό τους, αλλά με εντελώς διαφορετικό τρόπο. Να θυμάσαι πάντα ότι του αρέσουν αυτά τα μικρά ζωύφια και θέτει μια πολύ μεγάλη και ανεξήγητη για μας αξία για τη διαφορετικότητα του καθενός από αυτούς(4). Όταν λοιπόν αναφέρεται στο να χάσουν τους εαυτούς τους, εννοεί απλώς να εγκαταλείψουν την υπερβολική άποψή τους περί ελεύθερης θέλησης. Άπαξ και το κάνουν αυτό, τότε τους επιστρέφει όλη τους την προσωπικότητα στο ακέραιο και καυχάται (και δυστυχώς έχει δίκιο) ότι, άπαξ και γίνουν ολοκληρωτικά δικοί του, θα αποκτήσουν περισσότερο από ποτέ τον αληθινό τους εαυτό. Έτσι, παρόλο που χαίρεται όταν τους βλέπει να θυσιάζουν ακόμη και τις πιο αθώες επιθυμίες τους για Εκείνον, ωστόσο μισεί να τους βλέπει να παρασύρονται μακριά από την αληθινή τους φύση για οποιοδήποτε λόγο. Ενώ εμείς πρέπει να τους ενθαρρύνουμε να κάνουν αυτό ακριβώς. Οι βαθύτερες επιθυμίες και τάσεις που υπάρχουν σε κάθε άνθρωπο, είναι το ακατέργαστο υλικό - το σημείο εκκίνησης - με το οποίο ο Εχθρός τον έχει εξοπλίσει. Το να τον κάνουμε λοιπόν να απομακρυνθεί από αυτά είναι ένας πόντος για μας. Ακόμη και για θέματα ασήμαντα, είναι πάντα καλύτερα να υποκαθιστούμε τις αληθινές τάσεις ενός ανθρώπου, με τα δεδομένα του κόσμου, της μόδας ή της συνήθειας (των ηθών) της εποχής(5). Εγώ προσωπικά, θα το τράβαγα αυτό στα άκρα. Θα το είχα ως αρχή μου, να σβήσω από τον ασθενή μου οποιοδήποτε προσωπικό γούστο που δεν είναι αμαρτωλό, ακόμη κι αν είναι κάτι εντελώς ασήμαντο όπως μια συμπάθεια για το κρίκετ, μια συλλογή γραμματοσήμων ή το να πίνει κακάο. Τέτοια πράγματα δεν έχουν καμιά αρετή από μόνα τους, να είσαι σίγουρος. Όμως υπάρχει μια μορφή απλότητας και ταπεινότητας και αυταπάρνησης σ’ αυτά που δεν της έχω καθόλου εμπιστοσύνη(6). Ο άνθρωπος που αληθινά και χωρίς προσωπικό κέρδος απολαμβάνει οτιδήποτε γι’ αυτό που πραγματικά είναι και χωρίς να δίνει δυάρα για τη γνώμη των άλλων, είναι από αυτό και μόνο προστατευμένος από μερικές από τις πιο ύπουλες τεχνικές μας(7). Θα πρέπει να καθοδηγείς τον ασθενή να παρατάει τους ανθρώπους, το φαγητό, τα βιβλία που πραγματικά του αρέσουν, για χάρη των «καλύτερων» ανθρώπων, του «σωστού» φαγητού, των «σημαντικών» βιβλίων. Γνώρισα κάποτε έναν άνθρωπο που άντεξε και νίκησε το δυνατό πειρασμό για κοινωνική άνοδο από το κατά πολύ ισχυρότερο γούστο του για πατσά και κρεμμύδια!

Μένει να σκεφτούμε πώς μπορούμε τώρα να συμμαζέψουμε αυτή την πανωλεθρία. Το σπουδαιότερο είναι να τον αποτρέψουμε από οποιαδήποτε ενέργεια. Όσο δεν τη μετατρέπει σε έργο, δεν έχει καμιά σημασία το πόσο πολύ σκέφτεται γι’ αυτή την καινούρια «μετάνοια». Άσε το μικρό βάρβαρο να κυλιστεί μέσα της(8). Άστον, αν έχει την κλίση, να γράψει ένα βιβλίο γι’ αυτήν. Μάλιστα αυτός είναι ένας εξαιρετικός τρόπος για να αποστειρώνεις κάθε σπόρο που ο Εχθρός μας φυτεύει μέσα στις ψυχές των ανθρώπων. Άστον να κάνει οτιδήποτε εκτός του να ενεργήσει. Καμία ποσότητα ευσέβειας και ευλάβειας μέσα στη φαντασία του δε θα μας βλάψει εφόσον μπορέσουμε να το κρατήσουμε μακριά από τη θέλησή του να το κάνει πράξη. Όπως είπε και κάποιος, οι ενεργές συνήθειες δυναμώνουν με την επανάληψη, ενώ οι παθητικές αποδυναμώνονται με αυτήν. Όσο πιο πολύ αισθάνεται χωρίς να ενεργεί, τόσο περισσότερο θα γίνεται ανίκανος να ενεργήσει και, τελικά, τόσο περισσότερο θα είναι ανίκανος πια να αισθανθεί.


Ο στοργικός σου θείος,
ΣΚΡΟΥΤΕΗΠ.



1. Πάντα η δεύτερη επιστροφή είναι πιο σοβαρή και πιο υπολογισμένη από την πρώτη. Θυμηθείτε τον «άσωτο υιό». Ο άνθρωπος που έχει εκπέσει από τη χάρη καταλαβαίνει καλύτερα πόσο σπουδαία είναι η επάνοδός του σε αυτήν.

2. Ο άνθρωπος που πλησιάζει στο Κύριο και στη χάρη Του, καλύπτεται από την παρουσία Του και όσο πιο πολύ πλησιάζει σ’ Αυτόν, και περπατάει στην οδό του αγιασμού και της αφιέρωσης, τόσο πιο απροσπέλαστος είναι για το Σατανά και τους υποτακτικούς του.

3. Ο πονηρός φοβάται πάρα πολύ την απλότητα και όλες τις «απολαύσεις» που την εμπεριέχουν. Γιατί η απλότητα εμπεριέχει την ταπεινότητα και η ταπεινότητα είναι το ισχυρότερο και πιο ακαταμάχητο όπλο ενάντια στην υπερηφάνεια - που είναι το όπλο του πονηρού και οδηγεί στην πτώση.

4. «Τι είναι ο άνθρωπος ώστε να ενθυμήσαι αυτό;» ρωτάει ο Ψαλμωδός. Η απορία του σύμπαντος είναι ακριβώς αυτή. Άγγελοι και δαίμονες και ολόκληρη η δημιουργία θαυμάζουν μπροστά στο μυστήριο της αγάπης του Θεού για τον άνθρωπο. Δεν είναι λοιπόν παράξενο το ότι ο πονηρός πάντα θα προσπαθεί να μας κάνει να αμφιβάλουμε για την αγάπη αυτή ακριβώς. Γιατί μόνο έτσι είμαστε ευπρόσβλητοι. Όσο είμαστε σίγουροι για την αγάπη του Θεού, τότε τίποτε δε μπορεί να μας αγγίξει.

5. Ο πονηρός φοβάται αυτό που πραγματικά υπάρχει μέσα μας, γιατί είναι τοποθετημένο από το Θεό και, όταν το ανακαλύψουμε, θα μας οδηγήσει σ’ Αυτόν. Γι’ αυτό πάντα θα προσπαθεί να το υποκαταστήσει με πράγματα ανούσια, φανταχτερά αλλά κενά παντός περιεχομένου προκειμένου να μας κρατάει απασχολημένους με ανοησίες και ματαιότητες ώστε να μην αναρωτηθούμε ποτέ για τα σημαντικά και αιώνια πράγματα της ζωής γιατί, έτσι και το κάνουμε, θα οδηγηθούμε στην αναζήτηση του Δημιουργού μας.

6. Όπως είπαμε και παραπάνω, τα απλά πράγματα κρύβουν αιώνιες αλήθειες και, εφόσον τα κατανοήσουμε, μας οδηγούν στην ταπεινότητα και στην αναγνώριση του Δημιουργού. Αν μπορέσουμε να απολαύσουμε μια απλή βόλτα στην παραλία (για παράδειγμα) και να είμαστε ευχαριστημένοι και ευγνώμονες γι’ αυτήν, τότε θα καταλάβουμε πώς, ό,τι έχουμε ως δεδομένο, στην πραγματικότητα μας έχει χαριστεί και δεν το αξίζουμε γιατί δεν είμαστε καλύτεροι από άλλους που δεν το έχουν. Όμως εμείς προτιμάμε να τρέχουμε γύρω-γύρω σαν τα χάμστερ που τρέχουν μέσα σ’ ένα τροχό στο κλουβί τους, στην αέναη αναζήτησή μας για πλούτο, φήμη, δόξα και όλα τα μάταια που έχει να μας προσφέρει το σάπιο σύστημα του κόσμου. Και ο διάβολος χαίρεται.

7. Έτσι λοιπόν, αν μάθουμε να απολαμβάνουμε την απλότητα που ο Θεός μας χάρισε, (το ότι έχουμε την υγεία να χαιρόμαστε μια βόλτα ή ένα πιάτο φαΐ) θα πούμε όπως ο ψαλμωδός «Ως εμεγαλύνθη τα έργα Σου Κύριε, τα πάντα εν σοφία εποίησας».

8. Αναβλητικότητα και θεωρητικολογία τα μεγαλύτερα όπλα του πονηρού προκειμένου να μην κάνουμε πράξη και έργο αυτό που πιστεύουμε. Ας θυμόμαστε: «πίστις άνευ έργων, νεκρά εστί καθεαυτήν».